*’Tontoa egin’ edo ‘tontoarena egin’?

Ttipi-Ttapa 2024ko eka. 29a, 08:00

Erdararen kalko desegokia da tontoa egin. Horren partez, tontoarena egin behar du.

Genitiboa —-ena egin esapidean zehazki— izenik gabe ere erabiltzen da, eta euskal modu bere-bereak sortzen ditu:

  • Zoroarena egin (zoroaren itxurak egin).
  • Gaztearena egiten duten zaharrak.

Euskaltzaindiaren arabera, aditz-partizipioarekin eratuak ere ugari dira. Ez ikusi/ikusia/ikusiarena egin, ez entzun/entzuna/entzunarena egin, ez ezagutuarena egin eta gisako esapideak:

  • Ez ikusiarena egin nuen.
  • Aitaren errietari ez entzunarena egin

Aditz-izenean (-t(z)e) oinarritutakorik ez dago. Alegia, antiojoak ongi paratzearena egin gisakorik ez dago. Horien ordez, honelakoak erabiltzen dira: Antiojoak ongi paratzeko imintzioa (keinua, planta(k)) egin z(it)uen.

Bide batez, erdararen kalko desegokiak dira hauek:

  • *Ez ezazu txorimaloa egin > Ez ezazu txorimaloarena egin.
  • *Beti zabiltza tontoa egiten > Beti zabiltza tontoarena egiten.
  • *Ez ibili pailazoa egiten > Ez ibili pailazoarena egiten.

*Oharra: Izartxoa dutenak ez dira zuzenak.

Publizitatea eta erakundeen dirulaguntzak ez dira nahikoa TTIPI-TTAPAren eta ERRAN.EUSen etorkizuna bermatzeko, eta zu bezalako irakurleen babesa behar dugu aitzinera egiteko.


Egin TTIPI-TTAPAren lagun