Bi euroren gaztainak ala bi euroko gaztainak?

Ttipi-Ttapa 2020ko mai. 2a, 12:00

Euskaltzaindiak ez du berariazko araurik –ko eta –en izenlagunen inguruan. NONGO eta NOREN galdetzaileen erreferentzia kontuan hartzea beharrezkoa dela dio –ko edo –en atzizkia erabili behar den jakiteko, baina kasu aunitzetan biak zilegi dira eta errealitatea konplexuagoa da.

Oro har, -ko izenlagunak kokapena adierazten du. Eta NONGO galderari erantzunez, denbora, jatorria, baita helburua adierazteko balio du: herriko karrikak, ikasturteko ateraldiak, matematikako zalantzak, Etxalarko Udala, laneko tresna, buruko mina… 
-en, berriz, jabetza eta NOREN galderari erantzuteko erabiltzen da: amaren autoa, liburuaren itzulpena, atorraren mahuka, animaliaren luzera, aitaren argazkia…

Bertze batzuetan biak zilegi dira baina erranahia diferentea da:

  • Euskal Herriko historia: Euskal Herrian gertatutako historia da.
  • Euskal Herriaren historia: Euskal Herria subjektu duen historia da.
  • Elizako isiltasuna: eliza eraikinean dagoen isiltasunaz ari da.
  • Elizaren isiltasuna: eliza erakundearen isiltasuna.
  • Hogeita hamar euroren gasolina: hogeita hamar euroren truke ematen dutena.
  • 1,12 euroko gasolina: litroak 1,12 balio du. 
  • Bi euroren gaztainak: bi euroren truke ematen dituzten gaztainak. 
  • Hamalau euroko sagardoa: botilak edo dena delako unitateak 14 euro balio du.

Hortaz, 'bi euroren gaztainak' eta 'bi euroko gaztainak', biak zilegi dira, baina erranahia diferentea da.

Publizitatea eta erakundeen dirulaguntzak ez dira nahikoa TTIPI-TTAPAren eta ERRAN.EUSen etorkizuna bermatzeko, eta zu bezalako irakurleen babesa behar dugu aitzinera egiteko.


Egin TTIPI-TTAPAren lagun