«Doneztebetik Iturenera marea berdea sortu nahi dugu apirilaren 12an»

Elkartasuna ereinda, marea berdea sortu nahi dute Malerrekan. Bularreko minbizi metastasikoaren ikerketan, beraien alea paratu. Zuregatik, guztiongatik lelopean, horregatik antolatu dute Malerrekako Egun Solidarioa. Egun haundia apirilaren 12an izanen da, Uraren bidean barna Doneztebe eta Ituren lotuko dituen martxarekin hasi eta Iturenen egun osoko egitarauarekin borobilduko dutena.

Hala ere, ez da asteburu horretako hitzordu bakarra izanen; bezperan, apirilaren 11n, Amaia Iparragirre Baleztena leitzarraren Bularretik ehundutako aitortzak dokumentala ikusteko bi emanaldi izanen dira Donezteben. Minbiziaren errealitateari ikusgarritasuna eman nahian, eskualdeko bortz emakumezkoren, haien ingurukoen eta mediku espezialisten testigantzak ageri diren lana da. Urriaren 18an Leitzan estreinatu zuten, eta biharamunean elkartasun besta antolatu zuten. Hain justu, Leitzan hasitako bide horri segida eman nahi diote orain Malerrekan. Bertze hainbat lagunekin batera, eguna antolatzen buru-belarri ari da Maria Larretxea Etxeberria Iturengo Udaleko zinegotzia. Berak kontatu ditu xehetasunak.  

Bularretik ehundutako aitortzak dokumentala ikusi ondotik, bularreko minbizi metastasikoaren ikerketan laguntzeko elkartasun eguna antolatu duzue Malerrekan. Kontatuko zenuke?

Bai, hala izan da. Joan den urriaren 19an bularreko minbiziaren ikerketarako dirua biltzeko elkartasun eguna egin zuten Leitzan, eta bezperan, dokumentala estreinatu zuten. Hura ikustera joan ginen eta ikaragarria iruditu zitzaigun. Negar aunitz egin nuen. Badut inguruan gaitz horrekin hil den jendea. Aunitz gustatu zitzaidan gaiari buruz zer garbi eta zer lasaitasunarekin solastatu ziren protagonistak. Gainera, dokumentalean Malerrekako bi testigantza agertzen dira, Doneztebeko Edurne Mutuberriarena eta Ezkurrako Jaione Zabalorena, eta Leitzan egindakoa nolabait Malerrekara ekarri behar genuela pentsatu genuen, jende aunitz gelditu zelako dokumentala  ikusi gabe. Gaiari ikusgarritasuna ematea inportantea dela iruditzen zaigu, eta horrela hasi ginen. Iturenen ez dugu dokumentala ikusteko toki egokirik, eta hortaz, Doneztebeko Udalari aipatu genion. Zinema uzteko prest zirela erran ziguten. Azkenean, Iturengo eta Doneztebeko udalen, eta Malerrekako bertze herrietako udalen laguntzarekin aterako dugu eguna aitzinera.    

Zein da helburua? 

Bularreko minbizi metastasikoaren ikerketan laguntzeko dirua bildu nahi dugu. 2zi elkartearekin ari gara elkarlanean, eta guk bildutako diru guzia elkarteari emanen diogu. Gero 2zi elkarteak ikerketara bideratuko du. Berriki, 22.109,05 euroko ekarpena egin dio Navarrabiomed ikerketa zentroari.

Noiz hasi zineten antolatzen? 

Inauteen ondotik hasi ginen. Hasiera batean, martxoaren 15ean egitekoa genuen, baina egun horretan Doneztebeko gazte aunitz pilota partidura joatekoak zirela eta, apirilaren 12ra gibelatzea erabaki genuen.

2zi kamiseta berdeak atera dituzue eta kamiseta eta martxa solidarioan parte hartu nahi duenak aitzinetik eman behar izan du izena. Nolako erantzuna izan du? 

Erantzun haundia izan du eta arrunt kontent gaude. Martxoaren 20an akitu zen eskaerak egiteko epea, eta 900 lagunek eskatu dituzte kamisetak. Doneztebetik Iturenera marea berdea sortu nahi dugu. Kamisetekin lotuta, eskaera guziak biltzen ditugunean, kamisetak non eta noiz bildu abisatuko dugu e-mailez. 

Egitarau bete-betea prestatu duzue... 

Alde batetik, apirilaren 11n, ortziralean, Bularretik ehundutako aitortzak dokumentala ikusteko bi saio izanen dira, bata 18:00etan eta bertzea 20:00etan. 14 urtetik goitikoendako da eta saio bakoitzean 200 bat lagunendako tokia izanen da. Dokumentala ikustera joateko sarrerak Doneztebeko Anoi papertegian, Julia kafetegian eta kiroldegian eta Iturengo ostatuan erosten ahal dira, bortz eurotan, akitu arte. Eta bertzetik, biharamunean, apirilaren 12an, besta solidarioa eginen dugu. 10:00etan Doneztebeko Bear Zana frontoian hasierako ekitaldia eginen dugu, eta handik Merkatuko plazara joanen gara. Hor hasiko da Iturenera joanen den martxa. Ordu bat inguruko ibilbidea izanen da, Uraren Bidean barna. 11:30 aldera, Iturenen harrera eginen diegu parte hartzaileei, joaldunekin eta trikitilariekin. Herriari buelta eman eta plazan akituko dugu. Plazan, harri altxatzaileekin eta aizkolariekin herri kirol saioa izanen da, eta horrez gain, mutxikoak ere bai. Ondotik, bazkaltzeko bilduko gara. Bazkaria, paella jatea, Malerrekako hainbat herritako jendeak prestatua: eratsundarrek, zubietarrek, elgorriagarrek, doneztebarrek, iturendarrek... Bazkarirako txartel guziak akitu dira, ia 500! Kantu zaharren bazkaria izanen da eta, bertzeak bertze, Angel Mariezkurrenak, Beñat Mitxelena akordeoilariak eta Bankako Menditarrak taldeko musikariek parte hartuko dute. 17:00 aldera, berriz, deskantsu ttiki bat eginen dugu bingoa egiteko. Gutti goiti-beheiti ordu bat iraunen du, eta ondotik, berriz kantari segituko dugu. Hori akitzean, zozketak eginen ditugu eta horrela borobilduko dugu eguna. Biharamunean, Mendi abesbatzak kontzertua emanen du Donezteben. 

Halako elkartasun keinuak beharrezkoak direla iruditzen zaizu? 

Bai, arrunt inportanteak dira. Ikerketak bere fruituak ematen dituela ikusten dugu. Hortaz, ikerketak aitzinera egitea nahi badugu, dirua behar da. 

Egunari begira, zer mezu emanen zenieke herritarrei eta ingurukoei? 

Alde batetik, jendeari dokumentala ikustera animatzeko erranen nioke, eta parte hartzeko. Gero eta gehiago dira bularreko minbizi kasuak, azken aldi honetan, inguruan ere aunitz atera dira. Horrelako eritasun bat edozeini tokatzen ahal zaigu inguruan eta tokatuz gero, denoi gustatuko litzaiguke aitzinera egitea. Horretarako ikerketa behar-beharrezkoa da. Eta bertzetik, apirilaren 12an lan haundia izanen da eta jendeari lanean aritzeko deia egin nahi genioke, denon artean errazagoa izanen baita. Aitzinerago zehaztuko ditugu lanak, baina norbait laguntzeko prest badago, Iturengo Udaleko Miren eta Mariarekin edo Doneztebeko Udaleko Arantxa, Maider eta Juanekin harremanetan jartzen ahal da. Eta bide batez, eskerrak eman nahi dizkiegu egun horretan parte hartu behar duten guziei: kirolariei, kantariei, musikariei, Malerrekako udalei, kolaboratzaileei eta gainerako parte hartzaile guziei. Halako egun bat antolatu dugun lehenbiziko aldia dugu, eta espero dugu dena ongi ateratzea.