Euskaldunen bilgune izateko helburuarekin sortu zen 90.hamarkadan Topagunea. Euskara nonahi eta noiznahi erabili nahi zuten horien bidelagun izateko asmoz. Egun, Euskal Herri osoko 20.000 bazkide biltzen dira bere baitan, ehun euskara elkarte inguru eta tokian tokiko hedabideak. Harri koxkor aunitz gainditu dituzte denbora tarte honetan eta orain ere, bidean oztopoak ageri dira. Hala ere, elkar hartuta indar egin eta aurrera jarraitzeko ilusioa dute, euskarari gune berriak ematen segitzeko.
E. IRAOLA
Zer da topagunea?
Behetik gorantz sortu den gizarte mugimendu bat da. Bere baitan euskara elkarteak biltzen ditu, tokiko hedabide guztiak bazkide dira eta erdigunean herritarrak daude, beraiek dira protagonistak. Herritarrei aterki bat ematen diegu Topagunean, formazioa, sentsibilizazioa, tailerrak... eskaini. Euskara bultzatzeko proiektuak proposatzen dizkiegu eta herritarrek aurrera egitea erabakitzen dutenean guk laguntzen diegu. Herritik sortzen den ideia edo ekimen batean bidelagunak gara gu.
Zein testuingurutan sortu zen?
Duela hogeita bost urte J.M. Sanchez Carrion “Txepetx” soziolinguistak sortu zuen oinarri teoriko baten bueltan sortu zen. Oinarri horrek dio tokian tokian eta Euskal Herrian euskaldunak konpaktatu, elkartu behar direla. Ideia horri segiz, herritarrak antolatzen eta artikulatzen hasi ziren. Euskaraz bizi ahal izateko beharrezko guztiak egiten. Mugimendua pixkanaka zabaltzen eta loratzen joan zen 90.hamarkadan eta Euskal Herri osora hedatu zen. Gizarte mugimendu hau koordinatu eta lideratzeko sortu zen Topagunea.
Zein da zuen egitekoa?
Gizarteko beharrei erantzuna eman eta aldi berean gizartean eragitea. Euskararen erabilerari lekuak zabaldu behar dizkiogula izan da beti gure iparra. Gune berriak eskaintzea euskarak bere lekua izan dezan arlo informalean, formalean, aisialdian, hedabideen bidez...
Kongresua egin duzue berriki, zein ondorio atera dituzue?
Orain arte ongi eta gaizki egindakoak aztertu eta etorkizuneko urratsak zehazteko tenorea izan da. Ondorio nagusietako bat plazara gehiagotan atera behar garela izan da. Ikusezin egiten gaituzten hormak apurtu behar ditugu. Orain arte, behetik gora ikaragarrizko lana egin dugu eta orain, goitik behera blaitu behar ditugu herritarrak, mugimendua indartsuagoa izan dadin. Herritarren ilusioa piztu behar dugu eta sentsibilizazioa bultzatu.
Zeintzuk dira oztopo nagusiak?
Ilusio zapuztaileak deituko nituzkeenak. Garbi dago, hizkuntza bat desagertarazi nahi denean, hainbat bide erabiltzen direla. Haietako bat da herritar aktibo horiek desaktibatzea. Autoestiman eragin nahi dute, erabiltzen dituzten argudioekin jendeak bere hizkuntzari uko egitea bilatzen dute. Horretan Nafarroako Gobernua trebea da. Horretaz gain, diru laguntzen afera ere badago Nafarroan, ez baitituzte euskarazko hedabideak babesten. Guzti horren gainetik, gu kapaz izan behar gara, ilusioa ez galtzeko eta sortzen segitzeko, oso produktu duinak ditugulako.
Zeintzuk dira etorkizuneko helburuak?
Euskarak guneak irabazten segitzea. Hori lortzeko hitz gakoa ilusioa da. Ekimen xumeen edo indartsuen bidez egingo dugu hori. Trabak egongo diren arren, aurrera egiten asmatu behar dugu. Guretzat oso garrantzitsua da herritarrak, norbanako gisa jardun beharrean integratuta egotea euskara elkarteen baitan, Topagunean. Horrek boterea ematen dizulako eta erabakiak konpartitzeko aukera ere bai. Norbanakoak solteak badaude, isolatuta daude eta ez dute indarrik. Eskualde honetan zehazki, batze lan horretan indarra egin behar dugu. Nik esateak baino indar gehiago baitu guk esateak.
PLAZARA