Euskal Herriko ahotsak eta lekukotasunak biltzeko helburuarekin sortu zen ahotsak.com ekimena. Eta egitasmo horretan dabil Ainhoa Ansa aranoarra. Gipuzkoako zenbait herritan elkarrizketak egiteko ardura du, eta ehundik gora egitekoa da urtebetean. Baina, etxekoez ahaztu gabe, ingurukoei ere elkarrizketak egitea gustatuko litzaiokeela adierazi digu. Hiztunak aurkitu eta kamara aurrean kontu saio bat grabatuz egiten dute lanaren lehen zatia. Ondotik, bulegoko lana etorriko da: kodifikatu, transkribatu, editatu... Lan mardula, beraz.
ARANON ETA INGURUAN. «Ez dut aukera bakar bat ere galdu nahi, herriarentzat –Arano– polita dela pentsatzen dut-eta. Goizuetarako ere, gauza bera pentsatzen dut. Nire bigarren herria da eta harentzat ere ona dela sinetsita nago»
Nola ailegatu zinen proiektu honetan parte hartzera?
Iaz, ahotsak.com-en lanaren garrantzia ikusita, langile berri batzuk kontratatzeko aukera sortu zen. Horretan lan egin zutenen saria izan zen diru-laguntza iturri hori eta, horren ondorioz, langile berri bila zebiltzala aipatu zidan lagun batek. Curriculuma bidali eta udatik bueltan hasi nintzen.
Zein da zure lana?
Lan asko dago, baina elkarrizketak egiteko hartu ninduten ni. Hizkera eta ahozko ondarea jasotzearen beharra lehentasun hartuta, horretan gabiltza kuadrilla bat. Bakoitza eremu batean dabil eta nik Irun, Astigarraga, Hernani, Urnieta eta Andoain ditut batik bat. Lasarten ere banabil. Hortik aurrera, herrikoak eta etxekoak ere ez nituzke ahaztu nahi, beraz, lan asko dago egiteko! Nafarroan ere egin nahi ditut elkarrizketa batzuk.
Lan haundia al da?
Bai, batez ere kamara aurrean hitz egiteko hiztunak topatzeak ematen ditu lanak. Baina kontu-saioaren amaieran, jendea oso pozik gelditzen da hitz egindakoarekin eta horrek asko asetzen gaitu denok. Eurek ere pozik ikusteak asko lasaitzen nau ni behintzat.
Goizuetan lehendik ere baduzu elkarrizketaren bat egina eta www.ahotsak.com web orrian dagoena...
Lehendik hainbat proiektutan egindako grabazio batzuk badaude Goizuetan. Patziku Perurenak, esaterako, elkarrizketa batzuk utzi dizkio ahotsak.com-i. Eta nire kasuan, etxekoak ahaztu ezin eta, nire amonari ere egin diot dagoeneko elkarrizketa. Kontu asko ditu, eta kanta asko ere bai. Bere hizketa goxoak txikitatik gauza asko erakutsi dizkigu, eta jasota izateak merezi duela uste dut. Hark kantatutako bertsoak ondorengook ere ikas ditzagun eta bere hizkeraren xamurtasuna barnera dezagun.
Elkarrizketak egiterakoan, gogoan gelditu zaizun zerbait?
Etxekoak direnei jasotakoak aparte utzita, gogoan dut Lasarteko 94 urteko emakume batek bere gerra garaiko ibilerak nola kontatu zizkidan. Pelikula batean bezala ikusi nituen hark kontatutakoak eta kontu horiek izugarriak dira guretzat.
Aranon eta inguruan ere eginen al zenuke gauza bera?
Dudarik gabe. Egin ditut batzuk eta ahal izango banu gehiago ere egingo nituzke. Ez dut aukera bakar bat ere galdu nahi, herriarentzat polita dela pentsatzen dut-eta. Goizuetarako ere, gauza bera pentsatzen dut. Nire bigarren herria da eta harentzat ere ona dela sinetsita nago.
Zer beharko zenuke horretarako?
Materiala badut, eta beraz, hiztun egokiak bilatuz gero, erraz egin dezaket edozein herritan gutxieneko bat. Baina behar bezalako bilketa bat egiteko, baliabide ekonomikoak ere beharrezkoak dira... Hala ere, Euskokultur ere Nafarroako Unibertsitatearekin batera ari da Nafarroako herrietan lan berdina egiten. Haien lana ere ezin dugu ahaztu, Nafarroako herri askotan hizkerak jasota baitaude haien lanari esker.
Zer erakutsi dizu lan honek?
Gure aiton-amonek eta gurasoek duten jakinduria urteekin ikasten den zerbait dela. Bizitzaren unibertsitatean ikasi dutela esaten dute eta ez dute arrazoirik falta. Bizi izan dutenarekin eta orain ikusten dutenarekin ateratzen dituzten ondorioek zer pentsatua ematen dute.