Euskal Hotsen arkeologia baten alde
Gaur egun, oraindik, soinuak gure ondare historiko eta kulturalaren parte bezala ulertzeak, nahitaez jakintza komuna bezala ulertzen dugunaren azpian gordetzen diren kontraerranak berriz mahai gainean jartzeko ahalmena du. Ondare immaterialak aipatzen dira han eta hemen, bereziki erakunde publikoen dokumentu estrategikoetan, baina errealitatea ez da paperean ageri den bezain goxoa. Euskaraz egindako lehenbiziko grabaketak horren adibide.
Euskal komunitatearentzako altxor historiko dokumentala izan beharko lukeenak, oraindik gaur, hainbertze herrialdetako legedi korapilotsuek ezarritako araudiek baldintzatuta, ia ezezaguna zaigu. XIX. Mende amaierako lehenbiziko soinu grabaketen ondotik, 1900ko lehenbiziko testigantzak, lehen mundu gerraren bueltan jasotakoak, eta horrela 50. hamarkadako bilketetara iritsi arte, euskaraz egindako soinu grabaketa historikoak ez daude gure artean. Ez behintzat modu normalizatuan.