Baztanek GIISaren esperientzia erakusgarria jarri du martxan Elizondo eta Erratzun

Ttipi-Ttapa 2019ko api. 11a, 18:00
Baztango Udala eta Bertan elkartearekin elkarlanean, Gordailu, Itzulketa eta Itzulerako Sistema (GIIS) esperientzia erakusgarria jarri du martxan Elizondo eta Erratzun. Argazkia: Juan Mari Ondikol

Nafarroako Gobernua, Baztango Udala eta Bertan elkartearen arteko ekimen bateratua da, ontziak baliabidea baliotsuak direla eta horiek berreskuratzea garrantzitsua dela erakusten duena 

Nafarroako Gobernuak, Hondakinak Prebenitzeko eta Ekonomia Zirkularra Bultzatzeko Bulegoaren bitartez, Baztango Udala eta Bertan, Baztango Merkatari, Zerbitzu eta Ostalarien Elkartearekin elkarlanean, Gordailu, Itzulketa eta Itzulerako Sistema (GIIS) esperientzia erakusgarria jarri du martxan Elizondo eta Erratzun.

Esperientzia 4 hilabetetakoa izanen da eta hondakinei eta haien fiskalitateari buruzko ekainaren 18ko 14/2018 Foru Legean aurreikusitako jardueren parte da, azterlan teknikoen, esperientzia erakusgarrien eta GIIS proiektu pilotuen exekuzioa jasotzen duena, eragindako alde guztien eta Nafarroako Ingurumeneko Kontseiluaren partehartze aktiboarekin.

Ekimen honekin, baztandarrei erakutsi nahi zaie ontziak baliabide baliotsuak direla eta horiek berreskuratzea garrantzitsua dela. Ontziak (3 litro baino gutxiagoko plastikozko botilak eta edarien latak) gordetzearekin, herritarrek "bertanticket-a” jasoko dute, Bertan Baztan osatzen duten denda eta enpresetan deskontuak eskuratu ahal izanen dira, ekonomia zirkularraren bertze adibide bat da, jatorrian hondakinak behar bezala kudeatzeak tokiko merkataritza eta ekonomia bultzatu ahal izanen baititu. Horrela, ingurumena zaintzeko eta tokiko merkataritzari laguntzeko sentsibilizazio-helburu bikoitza lortuko da, ekonomia zirkularraren ereduari begira.

 

Prozesuaren garapena

Sistema horretarako jarritako bi makinen bidez kudeatzen da (bat Elizondon eta bertzea Erratzun), ontzien material, forma eta tamaina identifikatzen dute, sentsore optiko bati esker. Behin ontzia onartu ondoren, konpaktatu eta gorde egiten du. Makina bakoitzak 1.400 ontzi gordetzeko gaitasuna du, tamainaren arabera. Makina hauek Nafarroako Gobernuak Urbasa-Andia Parke Naturalean eta Allozko urtegian egin zituen antzeko probetan erabili ziren, sistemaren potentziala kalitatezko birziklapena bat lortzeko tresna gisa erakutsi zuten, errekuperazio-tasa handiagoa lortzea, uztailetik irailera bitartean, 1.200 kilo ontzi (102.800 ontzi) bildu eta 12.700 ticket trukatu dira, era berean, naturgune naturaletan kaltea saihestea eta herritarrak sentsibilizatzea kalitate handiko hondakinen prebentzio eta birziklatze gaian. Sistema hori Finlandian eta Alemanian erabiltzen dutenaren antzekoa da.

 

Gordailu, itzulketa eta itzulera

Nafarroako Hondakinen 2017-2027 Planaren barruan sartzen da GIIS esperientziak egitea hondakinak kudeatzeko modu osagarri gisa, oraingo Produktorearen Erantzukizun Sistemarekin elkarbizitzan, hondakinei eta haien fiskalitateari buruzko

ekainaren 18ko 14/2018 Foru Legeak biltzen duen moduan. Zehazki, planak, 2018rako, GIIS erregulatzeko eta ezartzeko ekimenen inplikazioak aztertzea aurreikusten du, era berean, Nafarroan erreferentziazko esperientziak ezartzearen bideragarritasuna aztertzea. 

Sistema hau ontzi eta hondakin ontzien apirilaren 24ko 11/1997ko legean bildurik zegoen, ontzi hondakinak kudeatzeko tresna gisa, ekoizlearen erantzukizun eraginkor zabaldua bihurtzeko eta ontziak berreskuratzeko maila handia bermatzeko. Urte honetako urtarrilean, Espainiako Gobernuak, azaldu duenez, urte honetan azterlan bat eginen da Espainian Gordailu, Itzulketa eta Itzulerako Sistema ezartzeko aukerak eta bideragarritasuna ebaluatzeko.

Erlazionatuak

Publizitatea eta erakundeen dirulaguntzak ez dira nahikoa TTIPI-TTAPAren eta ERRAN.EUSen etorkizuna bermatzeko, eta zu bezalako irakurleen babesa behar dugu aitzinera egiteko.


Egin TTIPI-TTAPAren lagun